Преглед на кодот на Вода

[[Податотека:Glacial iceberg in Argentina.jpg|мини|десно|250п|Водата во трите агрегатни состојби: течна, цврста (мраз) и гасна (водни испарувања во воздухот). Облаците се акумулација капки, собрани од воздухот заситен со пареа]]

'''Вода''' (хемиска формула: '''H2O''') — [[супстанца]] чии молекули се составени од два атома на [[водород]] и еден атом на [[кислород]], а истата е важна за сите познати форми на [[живот]].<ref>[http://www.un.org/waterforlifedecade/background.html Организација на Обединети нации] {{en}}</ref>
[[Податотека:Hydrogen-bonding-in-water-2D.svg|мини|десно|250п|Две молекули на вода, поврзани со водороден мост]]
Во најчеста употреба, водата се јавува во [[течност|течна агрегатна состојба]], но таа има и [[цврста состојба]] (мраз) и [[гас|гасна агрегатна состојба]] (водни испарувања или пареа). Водата покрива 71% од површината на планетата [[Земја]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/xx.html#Geo|title=CIA- The world fact book|publisher=Central Intelligence Agency|accessdate=20 декември 2008|archive-date=2010-01-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20100105171656/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/xx.html#Geo|url-status=dead}}</ref> На Земјата, најчесто се наоѓа во океаните и другите големи водни тела, со 1,6% вода под површината во [[издан|водоносни слоеви]] и 0,001% во воздухот како пареа, облаци (оформени од цврсти и течни водни честички кои лебдат во воздухот) и кондензација.<ref>[http://www.agu.org/sci_soc/mockler.html Water Vapor in the Climate System] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20070320034158/http://www.agu.org/sci_soc/mockler.html |date=2007-03-20 }}, Special Report, [AGU], December 1995 (linked 4/2007). [http://www.unep.org/dewa/assessments/ecosystems/water/vitalwater/ Vital Water] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090708023755/http://www.agu.org/sci_soc/mockler.html |date=2009-07-08 }}, UNEP.</ref> Океаните содржат 97% од површинската вода, ледниците и поларните [[ледена покривка|ледени покривки]] 2,4% и другите површински води како реки, езера и езерца 0,6%. Многу мала количина од Земјината вода се содржи во биолошките тела и во вештачки изработените производи.

Водата на Земјата постојано се движи во циклус на испарување или [[транспирација]] (евапотранспирација), [[кондензација]] и истечни води кои најчесто стигнуваат до [[море|морињата]]. Над површината, испарувањето и транспирацијата придонесуваат за кондензацијата врз земјата.

Чистата, свежа вода за пиење е неопходна за човекот и другите форми на живот. Пристапот до безбедна вода за пиење во последнава декада сигурно и значително се подобрува скоро во секој дел на светот. Постои јасна врска меѓу пристапот до безбедна вода за пиење и [[Бруто-домашен производ|БДП]] по глава на жител.<ref>[http://www.gapminder.org/videos/gapcasts/gapcast-9-public-services/ "Public Services"] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20120407031727/http://www.gapminder.org/videos/gapcasts/gapcast-9-public-services/ |date=2012-04-07 }}, Gapminder video</ref> Но, некои набљудувачи предвидуваат дека до 2025 повеќе од половина од [[Список на држави по население|светското население]] ќе се соочи со ранливост поврзана со вода.<ref>{{наведено списание|author = Kulshreshtha, S.N|year = 1998|title = A Global Outlook for Water Resources to the Year 2025|journal = Water Resources Management|volume = 12|issue = 3|pages = 167–184| doi=10.1023/A:1007957229865 }}</ref> Во извештај од ноември 2009 се предвидува дека до 2030, во некои региони на светот кои се во развој, побарувачката за вода ќе ги надмине резервите за 50%.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.mckinsey.com/App_Media/Reports/Water/Charting_Our_Water_Future_Full_Report_001.pdf |title="Charting Our Water Future: Economic frameworks to inform decision-making" |accessdate=2010-04-18 |archive-date=5 јули 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100705072816/http://www.mckinsey.com/App_Media/Reports/Water/Charting_Our_Water_Future_Full_Report_001.pdf }}</ref> Водата има важен дел во светската економија, бидејќи функционира како растворувач за голем број различни хемиски материи и го олеснува индустриското ладење и транспорт. Приближно 70% од свежата вода се користи во [[земјоделство]]то.<ref name=Baroni2007>{{наведено списание|DUPLICATE_author = Baroni, L|author = Cenci, L.; Tettamanti, M.; Berati, M.|year = 2007|title = Evaluating the environmental impact of various dietary patterns combined with different food production systems|journal = European Journal of Clinical Nutrition|volume = 61|pages = 279–286|pmid = 17035955|issue = 2| doi=10.1038/sj.ejcn.1602522 }}</ref>

== Имиња ==
Водата може да биде именувана и со некои други имиња во склад со [[IUPAC номенклатура|хемиската номенклатура]]:
* водородоксид;
* диводородомонооксид;
* водородхидрооксид;
* диводородоксид.

== Хемиски и физички својства ==
=== Основни својства ===
[[Податотека:Water_droplet_blue_bg05.jpg|мини|150п|Судар со капка вода предизвикува нагорен повратен млаз опкружен со капиларни бранови]]
Водата е [[хемиска супстанца]] со хемиска формула '''H<sub>2</sub>O''': една молекула на вода содржи два атома на [[водород]], [[ковалентна врска|ковалентно]] поврзани со еден атом на [[кислород]].

Во природата, водата се јавува во трите агрегатни состојби и на Земјата може да заземе многу различни форми, како што се водните испарувања и [[облак|облаците]] на небото, [[морска вода|морската вода]] и сантите [[мраз]] во поларните океани, [[ледник|ледниците]] и реките во планините и течноста во Земјините водоносни слоеви.

Главните хемиски и физички својства на водата се следните:
[[Податотека:2006-01-15 coin on water retouched.jpg|мини|150п|Површинска густина на водата]]
* Водата е течност која на [[нормални услови|нормална температура и притисок]] нема ни вкус ни мирис. Природната боја на водата и мразот има светлосина нијанса, иако во мали количини изгледа безбојна. Мразот, исто така изгледа безбоен, а водните испарувања се невидливи како гас.<ref>{{наведено списание|last=Braun|first=Charles L|author2=Sergei N. Smirnov|title=Why is water blue?|journal=J. Chem. Educ.|volume=70|issue=8|pages=612|date=1993|doi=10.1021/ed070p612 |url=http://www.dartmouth.edu/~etrnsfer/water.htm|access-date=2010-04-18|archive-date=2019-05-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20190525162353/http://www.dartmouth.edu/~etrnsfer/water.htm|url-status=dead}}</ref>
* Водата е проѕирна и поради тоа водните растенија можат да живеат во неа бидејќи [[сончева светлина|сончевата светлина]] може да стигне до нив. Само силна УВ светлина се впива во помал интензитет.
* Бидејќи молекулата на водата не е линеарна и атомот на кислородот има поголема [[електронегативност]] од водородниот атом, носи мал негативен напон, додека водородните атоми имаат мал позитивен напон. Како резултат на ова, водата е [[поларна молекула]] со [[електричен диполен момент]]. Мрежната интеракција меѓу диполите на секојa молекулa предизвикуваат ефикасен кожа-ефект на поврзувањето на водата со други субстанци, или воздух на површината, последното ако има покачување на високиот површински притисок на водата. Оваа диполарна природа придонесува до склоноста на молекулата на водата да оформува водородни врски кои ги предизвикуваат специјалните својства на водата.<ref>{{наведена книга|last = Campbell|first = Neil A|author = Brad Williamson; Robin J. Heyden|title = Biology: Exploring Life|publisher= Pearson Prentice Hall|date = 2006|location = Boston, Massachusetts|url = http://www.phschool.com/el_marketing.html|isbn = 0-13-250882-6}}</ref> Поларната природа придонесува и за прилепувањето кон други материјали.
[[Податотека:Watermolecule.png|мини|десно|150п|Геометриска на молекулата на водата]]

* Секое водородно јадро е поврзано со централниот кислороден атом со пар електрони кои се заеднички. Хемичарите овој зеднички пар електрони го нарекуваат ковалентна хемиска врска. Во формулата H<sub>2</sub>O, само два од шесте кислородни електрони од надворешната обвивка се употребуваат за оваа намена, оставајќи четири електрони кои се поделени во два пара слободни електрони. Четирите пара електрони кои го опкружуваат кислородот имаат склоност да се наредат што подалеку меѓусебе за да се намали одбивноста помеѓу овие облаци од негативен напон. Ова најчесто резултира со тетраедална геометрија во која аголот меѓу паровите електрони (од таму Н–О–Н е агол на поврзување) е 109,5°. Но, бидејќи двата пара слободни електрони остануваат поблиску до кислородниот атом, овие употребуваат поголемо одбивање против двата ковалентни споени пара, со што ги туркаат двата водородни атоми поблиску еден до друг. Како резултат на тоа се добива искривен тертаедарен поредок во кој Н-О-Н аголот е 104,5°<ref>{{Наведена мрежна страница|last= Lower|first=Stephen|title=Water and its structure|url= http://www.chem1.com/acad/sci/aboutwater.html|date= 13 ноември 2009|accessdate= 2 јануари 2010}}</ref>
[[Податотека:Liquid water hydrogen bond.png|мини|десно|150п|Синџир на молекулите на водата поврзани со водородни мостови]]

* Како резултат на заемното дејство на овие својства, капиларното дејствување се однесува на својството на водата да се движи нагоре во тесна цевка спроти [[гравитација|гравитациската сила]]. На ова својство се потпираат сите васкуларни растенија, како на пример дрвјата.
* Водата е добар [[раствор]]увач и често се нарекува универзален растворувач. Супстанците кои се раствораат во вода, како на пр. соли, шеќери, киселини, бази и дури и некои гасови, особено кислород, јаглерод диоксид (газирање) се познати како [[хидрофилична материја|хидрофилични]] (водо-љубни) материи, додека тие што не се мешаат со вода, на пр. масти и масла се познати како [[хидрофобна материја|хидрофобни]] (кои се плашат од вода) материи.
* Сите главни составни делови во клетките ([[белковина|белковини]], [[ДНК]] и [[полисахарид]]и), исто така се раствораат во вода.
* Чистата вода има ниска [[електрична спроводливост]], но таа значајно се зголемува со [[растворање]] на мало количество јонски материјал како на пример [[натриум хлорид]].
* Точката на вриење на водата (и сите други течности) зависи од барометарскиот притисок. На пример, на врвот од [[Монт Еверест]], водата врие на околу 68&nbsp;°C , во споредба со 100&nbsp;°C на морското ниво. Обратно, водата во океанот близу геотермалните отвори може да достигне температура од стотици степени и да остане течна.
[[Податотека:Capillarity.svg|мини|150п|Капиларно дејствување на водата во споредба со жива]]
* Водата го има највисокиот специфичен топлински капацитет од која било позната супстанца после [[амониум]]от, како и висока топлина на испарување (40.65 kJ•mol−1), што се резултат на многубројните водородни врски меѓу молекулите. Овие две невообичаени својства ѝ дозволуваат на водата да ја регулира Земјината [[клима]] со придушување на големи промени во температурите.
[[Податотека:Label for dangerous goods - class 4 март svg|мини|150п|АДР етикета за пренос на добра опасни кога ќе дојдат во контакт со вода|врска=Special:FilePath/Label_for_dangerous_goods_-_class_4_март_svg]]
* Водата, најголемта густина ја достигнува  на 3,98&nbsp;°C.<ref>{{наведена книга| author = Kotz, J. C., Treichel, P., & Weaver, G. C.|year = 2005|title = Chemistry & Chemical Reactivity |publisher= Thomson Brooks/Cole| isbn = 053439597X}}</ref> Таа станува дури поретка кога ќе замрзне, проширувајќи се за 9%. Ова е резултат на еден необичен феномен: цврстата форма на водата (мраз), лебди во течна вода со што дозволува организмите да преживеат во делумно замрзнато водно тело бидејќи водата на дното има температура од околу 4&nbsp;°C.
* Водата може да се меша со многу други течности, како на пример [[етанол]]от, притоа формирајќи хомогена течност. Од друга страна, водата и повеќето масла се немешливи, најчесто формирајќи слоеви со густина која се зголемува од врвот. Како гас, водената пареа е целосно мешлива со [[воздух]].
* Водата оформува [[азеотроп]] со многу други раствори.
* Водата, со [[електролиза]], може да се подели на водород и кислород.
* Како оксид на водородот, водата се формира кога водородот или водородните соединенија горат или реагираат со кислород или кислородни соединенија. Водата не е гориво, таа е краен производ на согорување на водородот. [[Енергија]]та потребна да се подели водата во водород и кислород со електролиза или на друг начин, е поголема од енергијата која се испушта кога водородот и кислородот повторно се спојуваат.<ref>{{Наведена мрежна страница|last= Ball|first=Philip|title=Burning water and other myths|url= http://www.nature.com/news/2007/070910/full/070910-13.html|work= Nature News|date= 14 септември 2007|accessdate= 14 септември 2007}}</ref>
* Хемиските елементи кои се повеќе електропозитивни од водородот, како на пр. [[литиум]]от, [[натриум]]от, [[калциум]]от, [[патасиум]]от и [[цезиум]]от го истиснуваат водородот од водата, создавајќи [[хидроксид]]и. Како запаллив гас, водородот кој се испушта е опасен и реакцијата на водата со елементите, кои се повеќе електропозитивни од водродот, може да доведе до голема експлозија.

== Синтеза, електролиза и хемиска употреба ==
[[Податотека:Hofmann voltameter.svg|мини|125п|Опис на работата на Хофмановиот волтметар]]
Како [[хемиско соединение]], водата за првпат била синтетизирана од страна на [[Хенри Кевендиш]] во 18. век, кој експериментирал со мешавина од [[водород]] и [[воздух]], која резултирала со [[експлозија]].

Во иднина водородот треба да стане создавач на енергија. Тој не создава примарна енергија, туку служи како пренесувач на енергијата. Добиениот водород со [[електролиза]] на водата содржи значително повеќе примарна енергија од примарната енергија што се добива со водородот. Сончевата енергија ја разделува водата на соодветен [[катализатор]] на кислород и водород, што лабораториски е докажано<ref>http://idw-online.de/pages/de/news227387</ref>.

За демонстрација, електризита на вода со помош на [[Хофманов волтметар|Хофмановиот волтметар]] е претставена со следната [[хемиска равенка]]:
:<math> \mathrm{ 2\ H_2O \rightarrow 2\ H_2 + O_2 }</math>

== Вкус и мирис ==
Водата може да раствори различни материи, што ѝ дава различни вкусови и мириси. Луѓето и другите животни имаат развиено сетила, кои повеќе или помалку им овозможуваат да проценат дали водата е погодна за пиење, па според тоа избегнуваат вода која е пресолена или гнила. Луѓето, исто така, предпочитаат ладна вода наместо млака, бидејќи ладната вода содржи помалку микроби. Вкусот на изворската вода или [[минерална вода|минералната вода]] зависи од [[минерал]]ите кои се растворени во неа. Чистата вода (H<sub>2</sub>O) е без вкус и мирис. Чистотата на изворската и минералната вода зависи од неприсутноста на токсини, загадувачи и микроби.

== Дистрибуција на водата во природата==
=== Вода во универзумот ===
Поголемиот дел од водата во универзумот може да се добие како нус-производ на [[формирање на ѕвезда|формирањето на ѕвездите]]. Кога се раѓа ѕвездата, нејзиниот зачеток е придружен со силен ветар од гас и прашина насочен нанадвор. Кога овој излив на материјали ќе се судри со околниот гас, создадените ударни бранови ги притискаат топлината и гасот. Водата се формира во овој топол густ гас.<ref>{{наведени вести| title=Discover of Water Vapor Near Orion Nebula Suggests Possible Origin of H20 in Solar System (sic)| publisher=The Harvard University Gazette| date=23 април 1998| url=http://www.news.harvard.edu/gazette/1998/04.23/DiscoverofWater.html}}
{{наведени вести| title=Space Cloud Holds Enough Water to Fill Earth's Oceans 1 Million Times| publisher=Headlines@Hopkins, JHU| date= 9 април 1998| url=http://www.jhu.edu/news_info/news/home98/apr98/clouds.html}}
{{наведени вести| title=Water, Water Everywhere: Radio telescope finds water is common in universe| publisher=The Harvard University Gazette| date=25 февруари 1999| url=http://news.harvard.edu/gazette/1999/02.25/telescope.html}}
</ref>

Вода се забележува и во [[небула|меѓуѕвездените облаци]] (небули) во [[Млечен Пат|Млечниот Пат]]. Најверојато, водата постои во изобилие и во другите галаксии, бидејќи нејзините состојки, водородот и кислородот се меѓу најчестите елементи во универзумот. Небулите се згуснуваат во сончеви маглини и сончеви системи како нашиот.

Водната пареа е присутна во:

* атмосферата на [[Мерку]]р: 3.4% и големо количество вода во [[егзосфера]]та на Меркур;<ref name="planetary society">{{Наведена мрежна страница |url=http://www.planetary.org/news/2008/0703_MESSENGER_Scientists_Astonished_to.html |title=MESSENGER Scientists 'Astonished' to Find Water in Mercury's Thin Atmosphere |accessdate=5 јули 2008 |publisher=Planetary Society |date=3 јули 2008 |archive-date=2008-07-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080707035106/http://www.planetary.org/news/2008/0703_MESSENGER_Scientists_Astonished_to.html |url-status=dead }}</ref>
* атмосферата на [[Венера]]: 0,002%;
* атмосферата на [[Земја]]та: ~0,40% низ целата атмосфера, најчесто 1%-4% на површината;
* атмосферата на [[Марс]]: 0,03%;
* атмосферата на [[Јупитер]]: 0,0004%;
* атмосферата на [[Сатурн]] – само [[мраз]];
* [[Енкелад (месечина)|Енкелад]] (месечина на планетата Сатурн): 91%;
* [[Вонсончева планета|вонсончевите планети]] [[HD 189733 b]] и [[HD 209458 b]].

Течната вода е присутна на:

* [[Земја]]та: 71% од површината;
* [[Месечина]]та – најдени се мали количества вода (во 2008) во внатрешноста на вулканските бисери донесени од Месечината на Земјата од страна на екипажот на Аполо 15 во 1971 година;<ref>[http://www.spiegel.de/wissenschaft/weltall/0,1518,564911,00.html Versteckt in Glasperlen: Auf dem Mond gibt es Wasser – Wissenschaft – Der Spiegel – Nachrichten]</ref> Во септември 2009 НАСА извести за наоѓањето молекули на вода од страна на минеаролошкиот пресликувач на месечината на НАСА кој се наоѓа на вселенско летало на индиската организација за испитување на вселената Шандрајан-1 (Chandrayaan-1).<ref>[http://science.nasa.gov/headlines/y2009/24sep_moonwater.htm Water Molecules Found on the Moon] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090927092541/http://science.nasa.gov/headlines/y2009/24sep_moonwater.htm |date=2009-09-27 }}, NASA</ref>

Цврсти докази посочуваат дека течната вода е присутна под површината на сателитот на Сатурн, [[Енкелад (месечина)|Енкелад]], и на сателитот на Јупитер, [[Европа (сателит на Јупитер)|Европа]], каде можеби постои како океан длабок 100 километри, кој ја покрива целата површина на сателитот, што е повеќе вода од сите океани на Земјата.

Воден мраз е присутен на:

* Земјата – најчесто како прекривки од мраз;
* поларните [[ледена покривка|ледени покривки]] на Марс;
* [[Месечина]]та;
* [[Титан (сателит на Сатурн)|Титан]];
* [[Прстени на Сатурн|прстенита на Сатурн]]<ref name="Sparrow">{{наведена книга|last = Sparrow|first = Giles|title = The Solar System|publisher=Thunder Bay Press|date =2006|pages =|isbn =1592235794}}</ref>;
* [[Европа (сателит на Јупитер)|Европа]];
* [[Енкелад (месечина)|Енкелад]];
* [[Плутон]] и [[Харон]];<ref name="Sparrow"/>
* [[Комета|Комети]] и тела од изворите на комети (предмети од [[Кајперов Појас|Кајперовиот Појас]] и [[Ортов Облак|Ортовиот Облак]]);

Водениот мраз можно е да постои и на [[Церера (џуџеста планета)|Церера]] и [[Тетида (планета)|Тетида]]. Водата и други лесно испарливи материи најверојатно се составен дел од внатрешната структута на [[Уран (планета)|Уран]] и [[Нептун (планета)|Нептун]].

=== Вода на местата погодни за живот ===

Постоењето на течна вода, и во помал обем во гасна и цврста агрегатна состојба на Земјата, е неопходна за опстанокот на животот. Земјата е сместена во зона од сончевиот Систем која е погодна за живеење. Ако беше малку поблиску или подалеку од Сонцето (околу 5% или околу 8 милиони километри), условите кои дозволуваат трите форми да бидат присутни во исто време не би постоеле.<ref>{{наведена книга|department= J. C. I. Dooge. "Integrated Management of Water Resources"| editor = Ehlers, E.; Krafft, T|title = Understanding the Earth System: compartments, processes, and interactions| publisher= Springer|year = 2001| page = 116}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница| title =Habitable Zone|url =http://www.daviddarling.info/encyclopedia/H/habzone.html|publisher= The Encyclopedia of Astrobiology, Astronomy and Spaceflight}}
</ref>

[[Гравитација]]та на Земјата ѝ дозволува да ја задржи [[атмосфера]]та. Водното испарување и јаглерод диоксидот во атмосферата прават амортизер за [[темература]] (ефект на стаклена градина) кој помага да се одржи прилично стабилна површинска тепмература. Ако Земјата беше помала, со поретка атмосфера би дошло до температурни екстреми, со што би се спречило насобирањето на вода, освен на поларните ледени покривки (како на Марс).

Површинската температура на Земјата е релативно постојана низ геолошкото време и покрај различните нивоа на сончево зрачење (изложување на сонце), што покажува дека со Земјината температура управува динамичен процес преку комбинација на гасови и површинско или атмосферско [[алабедо]]. Ова е познато како [[хипотеза Геа]].

Состојбата на водата на [[планета]] зависи од амбиентскиот притисок, кој е одреден од гравитацијата на таа планета. Ако планетата е доволно голема, водата на неа може да биде во цврста состојба, дури и на високи температури, поради високиот притисок предизвикан од гравитацијата.

Денес, постојат различни теории за настанокот на водата на Земјата.

== Вода на Земјата ==
{{главна|Хидрологија}}
[[Податотека:The_Earth_seen_from_Apollo_17.jpg|мини|десно|200п|Водата покрива 71% од површината на Земјата; океаните содржат 97,2% од водата на Земјата. Поларните ледени покривки, кои содржат 90% од целокупната свежа вода на Земјата можат да се видат на дното. Кондензираната атмосферска вода може да се види во форма на облаци, што придонесува за Земјиното албедо]]

Хидрологијата е наука на движењето, дистрибуцијата и кавалитетот на водата на Земја. Науката за дистибуција на водата се нарекува [[хидрографија]]. Науката за дистрибуција и движењето на подземните води е [[хидрогеологија]], за ледниците е [[глациологија]], за внатрешните води се нарекува [[лимнологија]] и поделбата на океаните е наречена [[океанографија]]. Еколошките процеси со хидрологија се фокусот на [[екохидрологија]]та.

Збирната маса од вода најдена на, под и над поршината на планетата се нарекува [[хидросфера]]. Приближниот волумен на Земјината вода (целосната резерва на вода за светот) е {{км3|1.360.000.000}}. Подземните води и свежата вода се корисни или потенцијално корисни за луѓето како водни ресурси.

Течната вода се наоѓа во водни тела како океани, мориња, езера, реки, потоци, канали, езерца или бари. Најголемиот дел од Земјината вода е морска вода. Водата е присутна и во атмосферата, во цврста, течна и гасовита состојба. Постои и како подземна вода во водоносните слоеви.

Водата е важна за многу геолошки процеси. Таа е сеприсутна во камењата, и притисокот на овие подземни води влијае врз начинот на раседнување. Водата во [[Земјина кора|Земјината кора]] го причинува топењето кое создава вулкани во зоните на подвлекување. На Земјината површина водата е важна и за хемиските и за физичките елувијални процеси. Водата, но и мразот во помал но значаен дел, се одговорни и за преносот на седименти кој се одвива на површината на земјата. Таложењето на пренесените седименти формира голем број видови на [[Седиментна карпа|седиментни карпи]], кои ја сочинуваат геолошката евиденција на Земјината историја.
[[Податотека:Earth%27s_water_distribution.gif|мини|230п|Графички приказ на дистрибуцијата на водата на Земјата]]

=== Воден циклус ===
{{главна|Воден циклус}}
Водениот циклус (научно познат како хидролошки циклус) се однесува на постојаната размена на вода во хидросферата, меѓу атмосферата, водата во почвата, површинската вода, подземните води и растенијата.

Водата, постојано се движи низ секој од овие региони во водениот циклус кој се состои од следиве процеси на пренос:

* [[Испарување]]то од океаните и други водни тела во воздухот и [[транспирација]]та од копнени растенија и животни во воздухот.
* [[Врнежи]], од водни испарувања кои се [[кондензација|кондензираат]] во воздухот и паѓаат на земјата или во океаните.
* Истечни води од копното кои најчесто се влеваат во морињата.
[[Податотека:Watercyclemacedonianhigh.jpg|мини|лево|250п|Приказ на водениот циклус]]
Повеќето водни испарувања над океаните се враќаат во океаните, но ветровите можат да ги однесат врз копното со иста брзина како истечните води во морето, со околу 36 Тт (тератони) годишно.  Над копното, испарувањето и транспирацијата придонесуваат за уште 71 Тт годишно. Врнежите, со степен од 107 Тт годишно на копно, имаат неколку форми: [[дожд]], [[снег]] и [[град (метеорологија)|град]], со појава на [[магла]] и [[роса]]. Кондензираната вода во воздухот може да ја прекрши сончевата светлина со што настануваат [[виножито|виножита]].

Истечните води, најчесто се собираат врз водопади кои се влеваат во реки. Математичкиот модел кој се употребува да се симулира река или проток на вода и да се пресметаат параметрите за квалитет на водата се нарекува хидролошки модел за пренос. Дел од водата е пренасочена за наводнување во земјоделството. Реките и морињата нудат можности за патување и трговија. Преку [[ерозија]], истечните води ја оформуваат околината создавајќи долини и делти кои даваат богата почва и рамно земјиште за основање центри за населување. До поплави доаѓа кога дел од земјиштето, најчесто под водното ниво, е покриено со вода. Се случува кога реките се излеваат од своето корито или при поплави од морињата. Сушата е подолг период, кој трае со месеци или години, при која во некој регион се забележува недостаток од резервите со вода. До ова доаѓа кога некој регион постојано има потпросечни врнежи.

=== Складирање на свежата вода ===
[[Податотека:StrokkurBubble3.jpg|мини|десно|170п|Воден меур, кратко по избивањето на гејзир]]
{{главна|Водни ресурси}}
Некои истечни води се заробени за одреден период на време, како што е на пример водата во езерата. На голема надморска височина, снегот се собира на ледените капи, снежните бали и ледниците. Водата се впива во земјата и се движи до водоносните слоеви. Овие подземни води подоцна повторно избиваат на површината во изворита или поспектакуларно како топли извори и [[гејзер]]и. Подземните води можат да се извлечат и вештачки со [[бунар]]и. Складирањето на водата е важно, бидејќи чистата, свежа вода е неопходна за човекот и другите копнени форми на живот. Во многу делови на светот таа е во недостаток.

=== Морска вода ===
{{главна|Морска вода}}

Морката вода содржи околу 3,5% [[сол]] плус помали количини на други материи. Физичките својства на морската вода се разликуваат од тие на свежата вода по неколку работи. Морската вода смрзнува на пониски температури (околу -1,9&nbsp;°C) и нејзината густина се зголемува со намалувањето на температурата до точката на замрзнување, наместо да достигне најголема густина на температури на замрзнување. Соленоста на водата во поголемите мориња се разликува од околу 0,7% во [[Балтико Море|Балтичкото Море]] до 4,0% во [[Црвено Море|Црвеното Море]].

=== Плими ===
{{главна|Плима}}

Плимите се кружно паѓање и кревање на Земјините води, предизвикани од приливните сили на Месечината и Сонцето, кои влијаат на океаните. Плимата предизвикува промени во длабочината на морските и речните водни тела и произведува осцилирачки струи познати како плимни струи. Плимата која се менува на некоја локација е резултат на замената на местата на Месечината и Сонцето во однос на Земјата, заедно со влијанието на ротацијата на Земјата и локалната [[изобати|батиметрија]]. Делот од морскиот брег кој се наоѓа под вода за време на висока плима и е изложен за време на ниска плима, е важен еколошки производ на океанските плими.

== Влијание врз животот ==
[[Податотека:Oasis_in_Lybia.JPG|мини|десно|200п|[[оаза|Оазите]] се пустински области во кои има одредено количество на вода]]
Од [[биологија|биолошка]] гледна точка, водата има многу различни особености кои се важни за размножувањето на видовите, што ја разликува од другите материи. Тоа е затоа што им овозможува на органските соединенија да реагираат на начин кој би им дозволил размножување. Сите познати форми на живот зависат од водата. Водата е важна и како растворувач во кој големиот број раствори на телото се раствораат и како неопходен дел од многуте метаболички процеси во телото. [[Метаболизам|Метаболизмот]] е збир од анаболизмот и катаболизмот. Во анаболизмот, водата се отстранува од молекулите (преку енергија за која се потребни хемиски реакции на ензимите) со цел да се добијат поголеми молекули (на пр. скробови, триглицериди и белковини за складирање на гориво и иформации). Во катаболизмот, водата се употребува да ги разруши врските со цел да се создадат помали молекули (на пр. гликоза, масни киселини и аминокиселини за гориво за енергија и други намени). Поради тоа, водата е незаменлива и главна за овие метаболички процеси. Оттаму, без вода, овие метаболички процеси би престанале да постојат, што би нѐ оставило да размислуваме кои процеси би ги замениле, како на пример апсорпција на гас, собирање на прашина и сл.

Водата е главна за процесот на [[фотосинтеза]] и за [[дишење]]то. Фотосинтетичките клетки ја користат енергијата од сонцето за да ги разделат водородот и кислородот од водата. Водородот е комбиниран со CO<sub>2</sub> (апсорбиран од воздух или вода) да создаде гликоза и да испушти кислород. Сите живи клетки користат такви горива и го оксидираат водородот и јаглеродот за да ја искористат сончевата енергија и да ја преобразат водата и CO<sub>2</sub> (клеточно дишење).

Исто така, водата е важна и за киселинско базната неутралност и работата на [[ензим]]ите. [[Киселина]]та се состои од водороден јон (H+, дел) дарител, кој може да биде неутрализиран од страна на [[база (хемија)|базата]], која претставува делумен акцептор како јон на хидроксид (OH−), со цел да се создаде вода. Водата се смета за неутрална, со [[Водороден показател|pH вредност]] (негативниот дел од концентрацијата на водородниот јон) од 7. Киселините имаат pH вредност помала од 7, додека базите имаат вредност поголема од 7.

Стомачната киселина (HCl) е корисна за варењето на храната. Но нејзиното корозивно дејство врз хранопроводот за време на одливот на храна може привремено да се неутрализира со внесување на основа како алуминиум хидроксид за да се создадат неутрални молекули на вода и солта алуминиум хлорид. Човековата биохемија која вклучува ензими, најчесто најоптимално работи на билошки неутрална pH вредност од околу 7,4. На пример, клетка од бактеријата ''[[Escherichia coli]]'' содржи 70% вода, човековото тело 60-79% вода, растително тело содржи и до 90% вода и телото на возрасна медуза содржи 94-98% вода.

=== Водни форми на живот ===
[[Податотека:Diatoms_through_the_microscope.jpg|мини|лево|180п|Морски силикатни алги - клучна фитопланктонска група]]

Водите на Земјата се полни со живот. Најраните форми на живот се појавиле во вода. Речиси сите риби живеат исклучиво во вода, а постојат и многу морски видови на [[цицачи]], како делфините и китовите кои исто така живеат во вода. Некои видови на животни, како водоземците, поминуваат дел од нивниот живот во вода и дел на копно. Растенијата како морската трева и алгите растат во вода и се основа на некои подводни екосистеми. Планктоните се главната основа на океанскиот [[синџир на исхрана]].

Водните цицачи мора да добијат кислород за да преживеат, а тоа го прават на неколку различни начини. Рибите имаат [[жабри]] наместо [[бели дробови]], иако некои видови риби, како дводишалката, ги имаат и двете. Морските цицачи, како делфините, китовите, видрите и фоките, мораат повремено да испловат на површината за да вдишат воздух. Помалите форми на живот се способни да впиваат кислород преку кожата.

== Влијание врз човековата цивилизација ==
Историски гледано, цивилизацијата најмногу напреднала околу реките и големите водни патишта. [[Месопотамија]], која се смета за лулка на цивилизацијата била сместена меѓу теченијата на плодните реки [[Тигар (река)|Тигар]] и [[Еуфрат]]. Животот на населението во [[Древен Египет]]  било целосно зависно од течението на реката [[Нил]]. Големите пристанишни градови како [[Ротердам]], [[Лондон]], [[Монтреал]], [[Париз]], [[Њујорк]], [[Буенос Ариес]], [[Шангај]], [[Токио]], [[Чикаго]] и [[Хонгконг]], делумно го должат својот развој и проширување поради лесната пристапливост преку вода и зголемувањето на трговијата, што е директен резултат на тоа. Островите со безбедни пристаништа, како [[Сингапур]] напреднале поради истата причина. Во делови од [[Северна Африка]] и [[Блиски Исток|Блискиот Исток]], каде водата е поретка, пристап до чиста вода за пиење бил и е главен фактор за човековиот развој.

=== Здравје и загадување ===
[[Податотека:Brunnen im palmengarten.jpg|мини|180п|Фонтаната претставува украс создаден со употреба на вода]]
Водата погодна за човекова употреба се нарекува вода за пиење или вода погодна за пиење. Водата, која не е за пиење може да се направи погодна за пиење со филтрација или дестилација (да се загрее додека нѐ испари и после пареата да се собере без нечистотиите кои ги остава) или на други начини (хемиска или топлинска преработка која ги убива бактериите). Понекогаш, изразот „безбедна вода“ важи за водата погодна за пиење од понизок квалитет (на пр. успешно се користи за исхрана кај луѓе кои имаат слаб пристап до процеси за прочистување на вода и прави повеќе добро отколку штета). Водата, која не е погодна за пиење, но не е штетна за луѓето кога се употребува за пливање или капење се нарекува со повеќе имиња, покрај вода погодна за пиење и понекогаш се нарекува „безбедна вода“ или „вода безбедна за капење“. [[Хлор]]от, кој ги иритира кожата и мукозната мембрана, се користи да ја направи водата безбедна за капење или пиење.  Неговата употреба е строго техничка и најчесто се контролира со владини прописи (најчесто еден дел од милион од водата за пиење и 1-2 дела од милион хлор кој сè уште не реагирал со нечистотиите за вода за капење). 
[[Податотека:Water_quality.jpg|мини|лево|170п|Процент од населението кое користи подобрени извори на вода по држава]]
Овој природен ресурс станува сè поредок на одредени места и неговата достапност е голем социјален и економски проблем. Моментално, околу 1 милијарда луѓе ширум светот редовно пијат загадена вода. На 29. средба на [[Г8]] средбата во 2003 година, повеќето земји ја прифатија целта до 2015 да се преполови бројот на луѓе ширум светот кои немаат пристап до безбедна вода за пиење и санитација.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.g8.fr/evian/english/navigation/2003_g8_summit/summit_documents/water_-_a_g8_action_plan.html |title=G8 "Action plan" decided upon at the 2003 Evian summit |accessdate=2010-04-22 |archive-date=2010-08-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100823212526/http://www.g8.fr/evian/english/navigation/2003_g8_summit/summit_documents/water_-_a_g8_action_plan.html |url-status=dead }}</ref> Иако ова е цел која тешко може да се достигне, веројатно е дека повеќе од половина милијарда луѓе ќе останат без пристап до безбедна вода за пиење и повеќе од милијарда луѓе без пристап до соодведна санитација. Слабиот квалитет на водата и лошата санитација се смртоносни. Околу 5 милиони смртни случаи се последица поради загадена вода за пиење. [[Светска здравствена организација|Светската здравстена организација]] проценува дека безбедната вода би можела да спречи 1,4 смртни случаи на деца од [[дијареја]] секоја година.<ref>[http://www.who.int/features/qa/70/en/ World Health Organization. Safe Water and Global Health.]</ref> Но, водата не е исцрплив ресурс, туку се рециклилира како вода погодна за пиење преку дождови во многу поголеми количества од човековата потрошувачка. Поради тоа, прилично малото количество на водни резерви на Земјата (околу 1% од нашата вода за пиење, која се надополнува преку водоносни слоеви секои 1 до 10 години) е необновлив ресурс. Поретка е дистрибуцијата на вода погодна за пиење и наводнување отколку количеството кое постои на Земјата. Земјите кои немаат вода го користат увозот на добра како првичен начин за увоз на вода, бидејќи производствениот процес користи околу 10 до 100 пати вода од масата на производите.

Во земјите во развој, 90% од отпадите води сè уште непреработени се влеваат во локалните реки и потоци. Околу 50 држави, со одприлика третина од светското население, исто така страдаат од среден или висок воден притисок и 17 од нив годишно извлекуваат повеќе вода од колку што се надополнува со природниот воден циклус.<ref>{{наведена книга |title=Climate Change and Developing Countries |last=Ravindranath |first=Nijavalli H|author2=Jayant A. Sathaye |year=2002 |publisher=Springer |isbn=1402001045 |oclc=231965991}}</ref> Притисокот дејствува не само врз телата со свежа вода како реки и езера, туку и го намалува квалитетот на подземните водни ресурси.

=== Човекова употреба ===
==== Земјоделство ====
Најважната употреба на водата во земјоделството е за наводнување, што е клучен фактор за производството на храна. Наводнувањето зазема до 90% од повлечената вода во некои земји во развој<ref>[https://gradesfixer.com/free-essay-examples/the-analysis-of-groundwater-potential/ The Analysis Of Groundwater Potential]</ref> и значајни размери во земји со поголем економски развој.<ref name="Water Use in the United States">[http://nationalatlas.gov/articles/water/a_wateruse.html Water Use in the United States], National Atlas.gov</ref>

==== Водата како научен стандард ====
На 7 април 1795, во [[Франција]] било одлучено грамот да биде еднаков на „апсолутната маса на волумен чиста вода, еднаков на куб од стотинка од метар и на температурата на мраз кој се топи“.<ref>[http://smdsi.quartier-rural.org/histoire/18germ_3.htm Decree relating to the weights and measurements]</ref> За практични цели, потребен бил метален стандард за пример, илијада пати поголем. Поради тоа било потребно точно да се одреди масата на еден литар вода. И покрај фактот дека дефиницијата за грамот ја специфицирала водата на 0&nbsp;°C, температура која лесно може да се добие одново, научниците одлучиле да го редефинираат стандардот и да ги изведат нивните мерки на температурата кога водата е најгуста, што тогаш била 4&nbsp;°C.<ref>''[http://histoire.du.metre.free.fr/fr/index.htm here L'Histoire Du Mètre, La Détermination De L'Unité De Poids]''</ref>

Температурната скала на [[Вилијам Томсон Келвин|Келвин]] од меѓународниот систем се основа на трите точки на водата, дефинирани на точно 273,16 К или 0,01&nbsp;°C. Скалата е попрецизна од Целзиусовата температурна скала, што првично била дефинирана според точката на вриење (100&nbsp;°C) и точката на топење (0&nbsp;°C) на водата.

Природната вода главно се состои од изотопите на водород-1 и кислород-16, но постои и мало количество на потешки изотопи како водород-2 ([[деутериум]]). Количеството на деутериум оксиди или тешка вода е многу мало, но сепак влијае врз својствата на водата. Водата од реките и езерата содржи помалку деутериум од морската вода. Поради тоа, стандардната вода е дефинирана во спецификацијата на Виенскиот стандард за океански води.

==== Вода за пиење ====
[[Податотека:Stilles Mineralwasser.jpg|мини|десно|170п|Минерална вода]]
[[Податотека:DIN_4844-2_D-P005.svg|мини|десно|170п|Знак за опасност - ''Водата не е за пиење'']]
{{главна|Вода за пиење}}
Во зависност од големината на човечкото тело, истото се состои од 55% до 78% од вода.<ref>[http://www.madsci.org/posts/archives/2000-05/958588306.An.r.html Re: What percentage of the human body is composed of water?], The MadSci Network</ref> За да функционира правилно, на телото му се потребни меѓу еден и седум литри вода дневно за да се избегне [[дехидратација]]. Точното количество зависи од степенот на активност, температурата, влажноста, но и други фактори. Поголемиот дел од ова се внесува преку храна или пијалаци, наместо пиење чиста вода. Не е јасно колку вода е потребно да се внесе од страна на здрави луѓе, иако повеќето се согласуваат дека 6 до 7 чаши вода (отприлика 2 литри) дневно, најмалку е потребо за да се одржи соодветна хидратација.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.bbc.co.uk/health/healthy_living/nutrition/drinks_water.shtml|title=Healthy Water Living|last=|first=|date=|archive-url=|archive-date=|accessdate=1 февруари 2007}}</ref> Медицинската литература претпочита помало внесување, обично 1 литар вода за просечен маж, исклучувајќи ги дополнитлните потреби кои се резултат на губитокот на течности заради вежбање или топло време.<ref name=Rhoades_2003>{{наведена книга|author = Rhoades RA, Tanner GA|title = Medical Physiology|publisher= Lippincott Williams & Wilkins|edition=2|location = Baltimore|year = 2003|isbn = 0781719364|oclc = 50554808}}</ref> За тие што имаат здрави [[бубрег|бубрези]], тешко е да се исие премногу вода, но опасно е да не се испие доволно. Луѓето можат да испијат повеќе вода од потребното за време на вежбање што ги доведува до ризик од труење од вода (хиперхидратација), што може да биде смртоносна. Фактот дека еден човек треба да испие 8 чаши вода дневно не може да се препише на ниту еден научен извор.<ref>[http://www.taratur.com/node/12593 Осум чаши вода дневно? Заблуда!] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20100117074931/http://www.taratur.com/node/12593 |date=2010-01-17 }}, Таратур, 12 февруари 2009</ref> Постојат и други митови, како на пример влијанието на водата за спречување на дебелеењето.<ref>[http://www.panoptikum.com.mk/2009-11-08-15-10-52/wellness-lifestyle/776-2010-03-30-22-40-45.html Здравје-Вода]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, panoptikum.com.mk</ref>

Водата од телото се лачи на повеќе начини: преку урина и фецес, преку потење и преку издишување на водни испарувања во здивот. Со физичко исцрпување и изложување на топлина, губитокот на вода ќе се зголеми и дневните потреби за вода исто така ќе се зголемат. На луѓето им е потребна вода која не содржи премногу нечистотии. Чести нечистотии се металните соли и оксидите (вклучувајќи бакар, железо, калциум и олово)<ref>''Conquering Chemistry'', четврто издание, 2008</ref> и/или штетни бактерии како на пример [[бактерија]]та ''[[Vibrio]]''. Некои раствори се прифатливи и дури пожелни за подобрување на вкусот и за добивање на неопходните електролити. Најголемиот извор на вода погодна за пиење е [[Бајкалско Езеро|Бајкалското Езеро]], кое содржи многу малку сол и калциум и затоа ѝ се смета за многу чисто.

==== Хигиена ====
Способноста на водата да прави [[раствор]]и и [[емулзија|емулзии]] се користи за миење. Голем број индустриски процеси зависат од реакциите добиени со хемикалии растворени во вода, како на пример лебдењето на цврсти честички во водена кашеста маса или употребата на вода за да се растворат и извлечат материите.

==== Хемиска употреба ====
Водата има широка употреба во хемиските реакции како растворувач или реактант и поретко како раствор или катализатор. Во неорганските реакции, водата најчесто е растворувач, кој разградува многу јонски соединенија. Во органските реакции, не се користи како растворувач во реакцијата бидејќи не ги разградува добро реактантите и е [[амфотерност|амфотерна]] (киселинска и базна) и [[нуклеофилна супституција|нуклеофилна]]. Но и покрај тоа, овие својства се пожелни. Исто така, забележано е и забрзување на Диелс-Алдеровите реакции. Суперкритичната вода, неодамна стана тема на истражување. Суперкритичната вода заситена со кислород успешно ги согорува загадувачите.

==== Течност која пренесува топлина ====
Водата и пареата се користат како течности во различни системи за пренос на [[топлина]], поради нивната достапност и високиот топлински капацитет, и за ладење и за затоплување. Ладната вода може да биде и природно достапна од езерата или од морињата. Згуснатата пареа е прилично ефикасна течност за загревање поради големата топлина на испарувањето. Недостаток е тоа што водата и пареата се малку корозивни. Скоро во сите централи за елекртична енергија, водата која се користи за ладење испарува и ги придвижува парните турбини кои ги напојуваат генераторите.

Во индустријата за [[атомска централа|производство на јадрена енергија]], водата може да се користи и како [[модератор на неутрони]]. Во реактори на вода под притисок, водата се користи и за ладење и како модератор. Ова е пасивна сигурносна мерка, бидејќи отстранувањето на вода од реакторот ја намалува јадрената реакција.

==== Гаснење на пожари ====
[[Податотека:MH-60S_Helicopter_dumps_water_onto_Fire.jpg|мини|лево|170п|Водата се употребува за гаснење на диви пожари]]

Водата се користи за гаснење на диви пожари. Таа има висока температура на испарување и е прилично инертна, што ја прави добра како течност за гаснење на пожари. Испарувањето на водата ја носи топлината подалеку од пожарот. Но, водата не може да се употеби за гаснење на пожари од електрична опрема, бидејќи нечистата вода е спроводлива, или за пожари од масла или органски раствори, бидејќи тие лебдат над водата и експлозивното вриење на водата ја шири запалената течност. Употребата на водата за гаснење на пожари треба да ја земе предвид и опасноста од [[парна експлозија]], до која може да дојде кога водата се користи за гаснење на многу жешки пожари во затворени простории и [[водородна експлозија]], кога материите реагираат со вода, како на пример одредени метали или топол графит, ја разградуваат водата создавајќи [[водороден гас]].

Силата на таква експлозија е видена во [[Чернобилска несреќа|Чернобилската катастрофа]], иако водата за која станува збор не беше од гаснење на пожари туку од системот за ладење на реакторот.  До парна експлозија дојде кога претераното затоплување на јадрото предизвика водата да се претвори во пареа. До водородна експлозија може да се дојде и како резултат на реакцијата помеѓу пареата и жешкиот [[циркониум]].

==== Рекреација ====
Луѓето ја користат водата за многу рекреациони цели, како и за вежбање и за [[спорт]]. Денес, многу познати водени спортови се [[пливање]], [[скијање на вода]], [[веслање]], [[сурфање]] и [[нуркање]]. Некои спортови како [[хокеј на мраз|хокеј]] и [[лизгање]] се одвиваат на мраз. Езерските брегови, плажите и водните паркови се популарни места за одмор и рекреација. Многу луѓе звукот и изгледот на водата што тече го сметаат за смирувачки. Некои чуваат риби и други видови на водни суштества во аквариуми или езерца за украс, забава или за друштво. Луѓето ја користат водата и за спортови на снег, како на пр. [[скијање]], [[санкање]], [[моторно санкање]] или за [[скијање на даска]] за кои водта треба да е замрзната. Водата може да се искористи и за борбени игри, како што се гаѓање со снежни топки, пушки на вода и балони полни со вода.

==== Водна индустрија ====
[[Податотека:TapWater-china.JPG|мини|десно|200п|Рачна пумпа за вода во [[Кина]]]]
{{главна|Водна индустрија}}

Водната индустрија обезбедува услуги за вода за пиење и отпадни води (вклучувајќи ја и преработката на канализациските води) за домаќинствата и индустријата. Средствата кои се користат за снабдување со вода вклучуваат бунарни цистерни за собирање на дождовна вода, мрежи за снабдувње со вода, постојки за прочистување на вода, резевоари за вода, кули за вода, цевки за вода ([[аквадукт]]и). Генераторите за атмосферска вода се во фаза на развивање.

Водата за пиење често се собира од извори, се црпи од вештачки јами ([[бунар]]и) или се пумпа од езера и реки. Изградбата на повеќе бунари на соодветни места е можен начин да се добие повеќе вода, ако се претпостави дека водоносните слоеви можат да обезбедат доволен доток. Друг извор на вода е собирањето на дождовна вода. За да биде погодна за човечка употреба, можно е водата да треба да биде прочистена. 
[[Податотека:Usine_Bret_MG_1648.jpg|мини|лево|180п|Постојка за прочиствување на вода]]
Дистрибуцијата на водата за пиење се прави преку општински водни системи, достава со танкери или како флаширана вода. Владите во многу земји имаат програми за дистрибуција на вода до сиромашните, без наплата. Други сметаат дека пазарниот механизам и слободната трговија се најдобриот начин да се управува со овој ресурс и да се финансира дупчењето на бунари и изградбата на брани и рзервоари. Друг начин за намалување на потрошувачката е со употреба на водата за пиење само за човечка употреба. Во некои градови како [[Хонгконг]], морската вода има широка употреба, за пуштање вода во тоалетите низ градот со цел да се зачуваат ресурсите на свежа вода.

Загадувањето на водата е најголемата злоупотреба на водата, до тој степен што загадувачите ја ограничуваат употребата на вода за други потреби, при што доаѓа до непотребно трошење на ресурсите, без разлика на придобивките на тој што загадува. Како и другите видови на загадување, ова не влегува во стандардното пресметување на пазарните трошоци, бидејќи се сметаат за надворешни одлики за кои пазарот не може да води сметка. Поради ова други ја плаќаат цената на загадувањето на водата, додека добивките од приватните фирми не се распределуваат до месното население кое е жртва на ова загадување.

[[лек|Фармацевтските производи]] кои се користат од страна на луѓето често завршуваат во водните патишта и можат да имаат штетно влијание врз водниот живот ако се биоакумулираат и ако не се биолошки разградливи.

Постојките за отпадна вода се одводни канали и фабрики за преработка на отпадна вода. Друг начин да се отстрани загадувањето од површинските истечни води се биоканалите.

==== Индустриска употреба ====
Водата се користи за добивање [[енергија]]. Хидроелектричната енергија е енергија добиена со силата на водата. Таа се добива од вода која придвижува турбина на вода поврзана со [[генератор]]. Хидроелектричната енергија е евтин извор на енергија, кој не загадува и е обновлив. Всушност, енергијата се добива од сонцето, под чие дејство водата испарува и кондезира како дожд на големи височини од каде се враќа назад.

Водата под притисок се користи за водни детонации и сечачи со воден млаз. Исто така, за прецизно сечење се употребуваат и пушки кои работат на висок [[воден притисок]]. Тие работат добро, прилично се безбедни и не ѝ штетат на околината. Исто така, се употребува и за ладенње на машинеријата за да се спречи прегрејување на сечилата од пили.

Водата, се користи и во многу идустриски процеси и машини, како на пример парната турбина и разладувачот како додаток на нејзината употреба како растворувач. Испуштањето на непреработена вода од индустриска употреба се смета за [[загадување]]. За загадување се сметаат и испуштени раствори (хемиско загадување) и испуштена вода за ладење (термално загадување). На индустријата и е потребна чиста вода за многу употреби и се користи во различни техники за прочистување и во набавката на вода и во испуштањето на истата.

==== Преработка на храна ====
[[Податотека:Cuisson des pates.jpg|мини|десно|170п|Во водата се варат некои прехранбени производи, како што се [[шпагети]]те]]
Водата има важна улога на полето на преработката на храна. За прехранбен научник важно е да ја разбере улогата која ја има водата во преработката на храна за да обезбеди производство на здрави производи. Растворите како [[соли]]те и шеќерите кои се наоѓаат во водата и влијаат врз нејзините физички својства. Точките на вриење и замрзнување, исто така се под влијание на растворите во водата. Еден мол [[сахароза]] ([[шеќер]]) на килограм вода ја крева точката на вриење за 0,051&nbsp;°C, и еден мол сол на килограм ја крева точката на вриење за 1,02&nbsp;°C. Слично, зголемениот број  на растворени честички ја намалува точката на замрзнување на водата.<ref name="vaclacik">{{наведена книга|title= Essentials of Food Science|url=https://books.google.com/books?id=iCCsvwZrguUC|year=2007|author= Vaclavik, Vickie A. and Christian, Elizabeth W|publisher=Springer|isbn=978-0387699394}}</ref>

Тврдоста на водата е исто така важен фактор во преработката на храна. Тврдоста на водата може да има големо влијание врз квалитетот на производот и врз санитацијата. Таа се класифицира врз основа на количината на [[калциум карбонат]] кој може да се отстрани од водата. Тврдоста се мери во [[гранула|гранули]]. Во 0,064 грама калциум карбонат е содржана гранула.<ref name="vaclacik"/> Водата се класифицира како мека ако содржи 1 до 4 гранули, средна ако содржи 5 до 10 гранули и тврда ако содржи 11 до 20 гранули.<ref name="vaclacik"/> Тврдоста на водата може да се промени или да се преработи со помош на систем за измена на јони. Тврдоста на водата влијае и врз pH рамнотежата која има важен удел во преработката на храна. Така на пример, тврдата вода го спречува успешното производство на безбојни пијалаци. Тврдоста на водата влијае и врз јавната хигиена. Колку е поголема тврдоста на водата толку е помала нејзината делотворност како средство за дезинфекција.<ref name="vaclacik"/>

Вриењето, испарувањето и тлеењето се популарни методи за кои е потребно храната да се покрие со вода или со пареа.

== Политика за вода ==
[[Податотека:Access_to_drinking_water_in_third_world.svg|мини|250п|Најдобра проценка на бројот на луѓе од земјите во развој кои имаат пристап до вода за пиење 1970-2000]]
[[Политика за вода|Политиката за вода]] е [[политика]] која се занимава со искористувањето на водата и водните ресурси. Поради оваа причина, водата е стратешки ресурс во светот и важен елемент во многу политички спорови. Таа влијае врз здравјето и ја оштетува биоразновидноста. Бројот на лица со пристап до здрава вода во земјите во развој се зголемил од 30% во 1970 година<ref name=lomborg>{{наведена книга|author =Lomborg, Björn|year =2001|title =The Skeptical Environmentalist|publisher =Cambridge University Press|isbn =0521010683|url =http://www.lomborg.com/dyn/files/basic_items/69-file/skeptenvironChap1.pdf|page =22|access-date =2010-04-23|archive-date =2013-07-25|archive-url =https://web.archive.org/web/20130725173040/http://www.lomborg.com/dyn/files/basic_items/69-file/skeptenvironChap1.pdf|url-status =dead}}</ref> на 71% во 1990 година и 84% во 2004. Овој тренд се очекува да продолжи и во иднина.<ref name=UN>{{Наведена мрежна страница |url=http://mdgs.un.org/unsd/mdg/Resources/Static/Products/Progress2008/MDG_Report_2008_En.pdf#page=44 |title=MDG Report 2008 |accessdate=2010-04-23 |archive-date=2010-08-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100827045721/http://mdgs.un.org/unsd/mdg/Resources/Static/Products/Progress2008/MDG_Report_2008_En.pdf#page=44 |url-status=dead }}</ref> Со цел да се преполови бројот на лица без пристап до здрава вода до 2015 година, беше одлучено проблемот да биде дел од [[Милениумски цели за развој|Милениумските цели за развој]]. Се проценува дека оваа цел ќе биде остварена.

Од 1990 година, 1,6 милијарда луѓе добија пристап до безбеден извор на вода за пиење.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://mdgs.un.org/unsd/mdg/Resources/Static/Products/Progress2008/MDG_Report_2008_En.pdf#page=44 |title=The Millennium Development Goals Report |accessdate=2010-04-23 |archive-date=2010-08-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100827045721/http://mdgs.un.org/unsd/mdg/Resources/Static/Products/Progress2008/MDG_Report_2008_En.pdf#page=44 |url-status=dead }}</ref> Во извештај на [[Организација ан обединетите нации|Обдинетите нации]] од 2006 година стои дека „има доволно вода за сите„, но дека пристапот до неа е попречен заради погрешно управување и корупција.<ref>[[УНЕСКО]], (2006), [http://unesdoc.unesco.org/images/0014/001444/144409E.pdf Water, a shared responsibility. The United Nations World Water Development Report 2]</ref>

Светскиот извештај за развој на вода на Обединетите нации од 2003 година за проценка на водата посочува дека во наредните 20 години, количеството вода достапна за сите ќе се намали за 30%. Моментално 40% од населението на Земјата немаат доволно свежа вода за минимална хигиена. Повеќе од 2,2 милиони луѓе во 2000 умреле од болести преносливи преку вода (поврзано со потрошувачката на загадена вода) или од суша. Во 2004 година, британската добротворна организација [[WaterAid]] соопшти дека на секои 15 секунди по едно дете умира од болести поврзани со вода кои лесно може да се спречат.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.sierraclub.org/population/world_water_day/RunningDryFilmScreening.pdf |title="Worldwide, a child dies every 15 seconds from water related diseases."-Running Dry, Executive Summary |accessdate=2010-04-23 |archive-date=2011-09-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110917033643/http://www.sierraclub.org/population/world_water_day/RunningDryFilmScreening.pdf |url-status=dead }}</ref> Најчесто до ова доаѓа поради недостаток на систем за отстранување на канализациски отпад.

Во светот постојат голем број на организации, кои се ангажираат во заштитата на водата, како што се: [[Меѓународно здружение за вода|Меѓународното зружение за вода]], WaterAid, Water 1st и др. Од страна на Обединетите нации се донесени и неколку конвенции кои директно се однесуваат на водата.

Светскиот ден на водата е [[22 март]].<ref>[http://www.iph.mk/index.php?option=com_content&view=article&id=126%3A-22-&lang=mk Светски ден на водата – 22 март] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090417193346/http://www.iph.mk/index.php?option=com_content&view=article&id=126%3A-22-&lang=mk |date=2009-04-17 }}, Институт за јавно здравје, 19 март 2009</ref>

== Водата како тема во уметноста и културата ==
=== Водата како тема во религијата ===
Водата во повеќето религии се смета за прочистувач. Во големите религии како [[христијанство]]то, [[хнидуизмот|хиндуизмот]], [[ислам]]от, [[шинтоизам|шинтоизмот]], [[таоизам|таоизмот]] и [[јудаизам|јудаизмот]] постојат ритуали со миење со вода. Потопувањето (прскање со света вода или крштевање) е главен религиозен обред во христијанството, а исто така е дел и од обредите во други религии, вклучувајќи го [[јудаизмот]] (миква) и [[сикизмот]] (Амрит Санскар). Исто така, во многу религии вклучувајќи ги и јудаизмот и исламот се применува и ритуално капење на мртвите во чиста вода. Во исламот, петте дневни молитви најчесто се исповедатат по миење на одредени делови од телото со чиста вода. Во шинтоизмот, водата се употребува во скоро сите ритуали за прочистување на луѓе или места. Водата се споменува во [[Библија]]та 442 пати. Впечатливо е тоа што во неа пишува:
{{cquote|„...земјата е создадена од вода и со вода.“<ref>[http://www.biblegateway.com/passage/?search=2%20Peter%203:5(b)&version=TNIV 2 Петар 3:5]</ref>}}

Во [[Куран]]от рајот често се опишува со зборовите:
{{cquote|„...живите суштества се направени од вода.“<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://muslim-responses.com/Jinn_Creation/Jinn_Creation_ |title=What were Jinn's created from? |accessdate=2010-04-23 |archive-date=2010-09-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100926034923/http://muslim-responses.com/Jinn_Creation/Jinn_Creation_ |url-status=dead }}</ref>}}

=== Водата како тема во филозофијата ===
Античкиот филозоф [[Емпедокле]] сметал дека водата е еден од четирите класични елементи заедно со [[оган|огнот]], [[земја]]та и [[воздух]]от и се сметала за „илем“ или материја на универзумот. Водата се сметала за ладна и влажна. Во теоријата за четирите телесни течности кои го одредуваат расположението, водата се поврзувала со секретот. Класичниот елемент вода исто така е и еден од [[Петте елементи (кинеска филозофија)|петте елементи во традиционалната кинеска филозофија]], заедно со [[земја]]та, [[оган|огнот]], [[дрво]]то и [[метал]]от. Во некои делови од азиската традиционална и популарна филозофија водата е земена како пример. Во преводотот на ''[[Тао Те Чинг]]'' од страна на [[Џејмс Лег]] од 1891 година се вели: 
<blockquote>„Највиското совршенство е како тоа на водата.  Совршенството на водата се појавува како доброто за сите нешта и во нејзината окупација без стремеж (туку напротив), на ниското место кое сите луѓе го презираат. Оттаму нејзиниот пат е сличен како на тој на Тао„ и “На светот не постои ништо помеко и послабо од водата, но за напаѓање на нешта кои се силни и цврсти не постои ништо што би ја заменило-бидејќи не постои ништо толку делотворно со што би можела да се замени.“<ref>[http://www.sacred-texts.com/tao/taote.htm Internet Sacred Text Archive Home]</ref></blockquote>

=== Водата како тема во книжевноста ===
Во литературата, водата се користи како симбол за прочистување. Пример за ова е важноста на реката во [[роман]]от ''[[Додека лежев умирајќи]]'' од [[Вилијам Фокнер]] и давењето на [[Офелија]] во ''[[Хамлет]]''.

[[Шерлок Холмс]], лик измислен од [[Артур Конан Дојл]], вели:
{{cquote|„Од капка вода, логичарот може да ја одреди веројатноста дали е од [[Атлантскиот Океан]] или од [[Нијагара]], без да ја види или чуе едната или другата.“<ref>Arthur Conan Doyle, ''A Study in Scarlet'', втор дел.</ref>}}

Водата се јавува како тема во дела од бројни книжевни дела, како:
* „Воздухот на водата“ - поетска збирка на францускиот писател [[Андре Бретон]] од 1934 година.<ref>„Белешка на составувачот на изборот“, во: Андре Бретон, ''Рајот не е наполно загубен''. Скопје: Култура, 1989, стр. 104.</ref>
* „Смрт од вода“ - песна од поемата на [[Томас Стернс Елиот]], „[[Пуста земја]]“ од [[1922]] година.<ref>T. S. Eliot, ''Izabrane pesme''. Beograd: Rad, 1977. Beograd: Rad, 1964, стр. 51.</ref><ref>T. S. Eliot, ''Selected Poems''. Harmondsworth, Middlesex: Penguin Books in association with Faber and Faber, 1952, стр. 61.</ref>
* „Песна за лебот и за водата“ — песна на македонскиот писател [[Славко Јаневски]] од 1967 година.<ref>Славко Јаневски, ''Црни и жолти'', Скопје: Просветно дело АД, Редакција „Детска радост“, 2004, стр. 47-48.</ref>
* „Земја, оган и вода“ - кус расказ на ирскиот писател [[Вилијам Батлер Јејтс]] од 1902 година.<ref>Вилијам Батлер Јејтс, ''Келтскиот самрак''. Скопје: Бегемот, 2014, стр. 91-92.</ref>
* „Повикување на водата“ (италијански: ''Il richiamo dell'acqua'') - расказ на италијанскиот писател [[Итало Калвино]].<ref>Italo Kalvino, ''Pre nego što kažeš „halo“''. Beograd: Rad, 2001, стр. 90-94.</ref>
* „Дрвостојот на водата“ - песна на полскиот поет [[Тимотеуш Карпович]].<ref>''Savremena poljska poezija''. Beograd: Nolit, 1964, стр. 197-198.</ref>
* „[[Жива вода]]“ - [[роман]] на бразилската писателка [[Кларис Лиспектор]] од 1973 година.<ref>''Антoлогија на бразилскиот расказ'', Три, Скопје, 2012, стр. 279-280.</ref>
* „Балада за морската вода“ (шпански: ''La balada del aaqua dela mar'') - песна на шпанскиот поет [[Федерико Гарсија Лорка]] од 1919 година.<ref>Федерико Гарсија Лорка, ''Неверна жена''. Скопје: Македонска книга, Култура, Мисла, Наша книга, 1982, стр. 9-10.</ref>
* „Кругови на водата“ - песна на рускиот поет [[Леонид Мартинов]] од 1962 година.<ref>''Антологија руске лирике – X-XXI век. Књига II: Прва четвртина – средина XX века (авангарда и социјалистички реализам)''. Београд: Paidea, 2007, стр. 210.</ref>
* „Низводно“ - песна на српскиот поет [[Бранко Миљковиќ]].<ref>Бранко Миљковиќ, ''Избор''. Скопје: Мисла, Култура и Македонска книга, 1988, стр. 100.</ref>
* „Песни за водата“ (српски: ''Pesme o vodi'') - песна на српскиот поет [[Миодраг Павловиќ]].<ref>Miodrag Pavlović, ''Izabrane pesme''. Beograd: Rad, 1979, стр. 130-131.</ref>
* „[[Преминување преку водата]]“ (англиски: ''Crossing the Water'') - поетска збирка на американската писателка [[Силвија Плат]] од 1971 година.<ref>Vladislava Gordić Petković, „Opasno leto 1953: lekcije o suicidu“ во: Silvija Plat, ''Stakleno zvono''. Beograd: Laguna, 2017, стр. 16.</ref>
* „Вода“ — песна на македонскиот писател [[Бошко Смаќоски]].<ref>Бошко Смаќоски, ''Модричка тетратка''. Просветно дело, Редакција „Детска радост“, Скопје, 2004, стр. 30.</ref>
* „Вода“ - кус расказ на македонската писателка [[Анета Попова]].<ref>''Летаат приказни''. Скопје: Темплум, 2019, стр. 42-43.</ref>
* „Кап! И пак.“ — краток расказ на македонскиот писател [[Бранко Прља]].<ref>Никола Гелевски и Владимир Мартиновски (приредувачи), ''Џинџуџе во земјата на афионите: Антологија на македонскиот краток расказ''. Скопје: Темплум, 2022, стр. 242.</ref>
* „[[Големата вода (роман)|Големата вода]]“ - роман на македонскиот писател [[Живко Чинго]] од 1971 година.
* „Вода“ - песна на полската поетеса [[Вислава Шимборска]].<ref>Vislava Šimborska, ''Izabrane pesme''. Beograd: Treći trg, 2014, стр. 77-78.</ref>

===Водата како тема во музиката===
* „Водата во морето“ (српски: ''Voda u moru'') - песна на српската рок-група [[Електрични оргазам]] од 1981 година.<ref>[https://www.discogs.com/Elektri%C4%8Dni-Orgazam-Elektri%C4%8Dni-Orgazam/master/146866 DISCOGS, BElektrični Orgazam ‎– Električni Orgazam (пристапено на 24.6.2021)]</ref>
* „Тажна вода“ ([[англиски]]: ''Sad Waters'') - песна на [[Рок-музика|рок-групата]] ''Nick Cave And The Bad Seeds'' од 1986 година.<ref>[https://www.discogs.com/Nick-Cave-The-Bad-Seeds-Your-Funeral-My-Trial/release/1215199 Discogs, Nick Cave & The Bad Seeds ‎– Your Funeral... My Trial (пристапено  на 25 април 2020)]</ref>
* „Не ти недостига твојата вода“ (англиски: ''You Don't Miss Your Water'') - песна на американскиот [[Соул-музика|соул]]-пејач [[Отис Рединг]] (''Otis Redding'') од 1965 година.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=1Lf0kdI_QYQ YouTube, Otis Redding - Otis Blue (full album) (пристапено на 19 февруари 2018)]</ref>
* „Нечиста вода“ (англиски: ''Dirty Water'') - песна на американската рок-група ''The Standells''.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=8z5i36RjlDA&t=334s YouTube, Nuggets: Original Artyfacts from the First Psychedelic Era, 1965-1968 CD 1 ALBUM COMPLETO (пристапено на 8 декември 2018)]</ref>
* „Одење по водата“ (англиски: ''Walk On The Water'') - песна на американската рок-група ''Creedence Clearwater Revival'' од 1968 година.<ref>[https://www.discogs.com/Creedence-Clearwater-Revival-Creedence-Clearwater-Revival/master/55267 DISCOGS, Creedence Clearwater Revival ‎– Creedence Clearwater Revival (пристапено на 23 декември 2017)]</ref>
* „Чад на водата“ (англиски: ''Smoke on the Water '') - песна на британската [[хард рок]]-група [[Дип Парпл]] (''Deep Purple'')“ од 1972 година.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=zUwEIt9ez7M YouTube, Deep Purple - Smoke on the Water (пристапено на 21 декември 2017)]</ref>
* „Да ја направиме водата црна“ (англиски: ''Let's Make The Water Turn Black'') — песна на американскиот рок-музичар [[Френк Запа]] (''Frank Zappa'')<ref>[https://www.discogs.com/Frank-Zappa-Strictly-Commercial-The-Best-Of-Frank-Zappa/release/1661029 DISCOGS, Frank Zappa – Strictly Commercial (The Best Of Frank Zappa) (пристапено на 31.5.2021)]</ref>
* „Под вода“ (српски: ''Pod vodom'') - песна на македонската рок-група [[Леб и сол (музичка група)|Леб и сол]] од 1978 година.<ref>[https://www.discogs.com/Leb-I-Sol-Leb-I-Sol/release/4090031 Discogs, Leb I Sol ‎– Leb I Sol (пристапено на 30 јули 2019)]</ref>
* „Вода“ (англиски: ''Water'') - песна на британската рок-музичарка [[П Ј Харви]] (''P J Harvey'') од 1992 година.<ref>[https://www.discogs.com/P-J-Harvey-Dry/release/884515 DISCOGS, P J Harvey* ‎– Dry (пристапено на 2 декември 2019)]</ref>
* „Виски и вода“ (англиски: ''Whiskey and Water'') - песна на рок-групата ''Tindersticks'' од 1993 година.<ref>[https://www.discogs.com/Tindersticks-Tindersticks/release/389316 DISCOGS, Tindersticks ‎– Tindersticks (пристапено на 19 август 2018)]</ref>
* „Немирни води“ (англиски: ''Restless Waters'') - песна на американската рок-група ''Tortoise'' од 1996 година.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=Y3SnYHXYccg&index=9&list=PL58392C9969643734 YouTube, Tortoise - Restless Waters (пристапено на 15 декември 2016)]</ref>
* „Шеќерна вода“ (англиски: ''Sugar Water'') - песна на американското дуо ''Cibo Matto'' од 1996 година.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=rkc7qcsDonU YouTube, Cibo Matto - Viva! La Woman (Full Album) (пристапено на 22 април 2017)]</ref>
* „Бистра вода“ - песна на македонската рок-група [[Леб и сол (музичка група)|Леб и сол]].<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=mgqpoVowdq0 YouTube, Leb i sol - Bistra voda (пристапено на 13 март 2018)]</ref>
* „Преку водата“ (унгарски: ''Túl a vízen'') – хорска песна на унгарскиот [[композитор]] [[Тамаш Калман]].<ref>Охридски хорски фестивал – Ohrid Choir Festival 2005.</ref>
* „Нема вода за пиење“ (германски: ''Kein Trink Wasser'') — песна на британското [[Техно музика|техно]]-дуо [[Орбитал]] (''Orbital'') од 1994 година.<ref>[https://www.discogs.com/master/22929-Orbital-Snivilisation Discogs, Orbital – Snivilisation (пристапено на 3.6.2023)]</ref>
* „На водите вавилонски“ (англиски: ''By the Waters of Babylon'') – песна на композиторот [[Едвин Фисингер]].<ref>Охридски хорски фестивал – Ohrid Choir Festival 2005, стр. 25.</ref>
* „Голтка ладна вода“ (англиски: ''Cool Drink Of Water'') — песна на американскиот блуз-музичар Томи Џонсон (''Tommy Johnson'').<ref>[https://www.discogs.com/release/518321-The-Gun-Club-Fire-Of-Love Discogs, The Gun Club – Fire Of Love (пристапено на 7.11.2022)]</ref>
* „Да сум бистра вода“ - македонска народна песна.<ref name="ReferenceA">''Macedonian Folklore Classics'', Anka Gieva. Macedonian Radio and Television, MP 41048.</ref>
* „Дотекла вода студена“ - македонска народна песна.<ref name="ReferenceA"/>

===Водата како тема во филмот===
* „[[Големата вода (филм)|Големата вода]]“ - [[филм]] на македонскиот [[режисер]] [[Иво Трајков]] од [[2004]] година.

== Наводи ==
{{наводи|2}}

== Користена литература ==
{{sisterlinks|Вода}}
* OA Jones, JN Lester and N Voulvoulis, Pharmaceuticals: a threat to drinking water? ''TRENDS in Biotechnology'' 23(4): 163, 2005
* Franks, F (Ed), Water, A comprehensive treatise, Plenum Press, New York, 1972–1982
* PH Gleick and associates, The World's Water: The Biennial Report on Freshwater Resources. Island Press, Washington, D.C. (published every two years, beginning in 1998.)
* Marks, William E., The Holy Order of Water: Healing Earth's Waters and Ourselves. Bell Pond Books ( a div. of Steiner Books), Great Barrington, MA, ноември 2001, ISBN 0-88010-483-X
* Debenedetti, P. G., and Stanley, H. E.; "Supercooled and Glassy Water", ''Physics Today'' '''56''' (6), p.&nbsp;40–46 (2003). [http://polymer.bu.edu/hes/articles/ds03.pdf Downloadable PDF (1.9 MB)]
* {{наведена книга|title=Water Rights: Scarce Resource Allocation, Bureaucracy, and the Environment|year=1991| author=Anderson|publisher=Pacific Institute for Public Policy Research |isbn=0884103900}}
* {{наведена книга|title=Blue Gold: The Fight to Stop the Corporate Theft of the World's Water|author=Maude Barlow, Tony Clarke|year=2003|publisher=The New Press |isbn=1565848136}}
* {{наведена книга|title=The World's Water: The Biennial Report on Freshwater Resources|first=Peter H.|last=Gleick|date=June 2000 |location=Washington|publisher=Island Press|isbn=1559637927}} (10 ноември 2006)| ISBN 978-1-59726-105-0]
* {{наведена книга|title=Water and Power: The Politics of a Scarce Resource in the Jordan River Basin|year=1995| author=Miriam R. Lowi|publisher=Cambridge University Press |isbn=0521431646}} (Cambridge Middle East Library)
* {{наведена книга|title=The Holy Order of Water: Healing Earths Waters and Ourselves|author=William E. Marks|year=2001}}
* {{наведена книга|title=Last Oasis: Facing Water Scarcity|date=1997, second edition| first=Sandra|last=Postel|location=New York|publisher=Norton Press|isbn=0393034283}}
* {{наведена книга|title=Cadillac Desert: The American West and Its Disappearing Water|year=1993|first=Marc|last=Reisner|publisher=Viking |isbn=0670199273}}
* {{наведена книга|title=Water Wars: Privatization, Pollution, and Profit|author=Vandana Shiva|year=2002|isbn=0-7453-1837-1|publisher=Pluto Press [u.a.]|location=London}}
* {{наведена книга|title=Troubled Water: Saints, Sinners, Truth And Lies About The Global Water Crisis|author=Anita Roddick |display-authors= et al|year=2004|isbn=095439593X}}
* {{наведена книга|title=Water: The Fate of Our Most Precious Resource|date=2003, revised edition| author=Marq de Villiers|isbn=0618030093}}
* {{наведена книга|title=Water Wars: Drought, Flood, Folly and the Politics of Thirst|year=2002|author=Diane Raines Ward|isbn=1573222291}}
* {{наведена книга|title=Rivers of Empire: Water, Aridity, and the Growth of the American West|year=1992|first=Donald|last=Worster|publisher=Pantheon Books |isbn=039451680X}}

== Надворешни врски ==
* [http://stats.oecd.org/wbos/Index.aspx?DataSetCode=ENV_WAT/ oecd.com]{{Мртва_врска|date=September 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://twt.mpei.ac.ru/mas/worksheets/VTP_wsp.mcd Property of Water and Water Steam with Thermodynamic Surface]

{{Избрана}}
{{Соединенија на водородот}}
{{Соединенија на кислородот}}
{{Оксиди}}
{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Вода| ]]
[[Категорија:Природни ресурси]]
[[Категорија:Оксиди]]
[[Категорија:Соединенија на кислородот]]
[[Категорија:Соединенија на водородот]]