Преглед на кодот на Должина

{{Infobox physical quantity
| name       = Должина
| image      = Scale kilometres miles.svg
| caption    = [[Метарски систе|Метарска]] должина од еден [[километар]] е еднаква на 0,62137&nbsp;[[милја|милји]] од [[империјална единица]].
| unit       = [[метар]] (м)
| otherunits = види [[мерка за должина]]
| symbols    = {{mvar|l}}
| dimension  = <math>\mathsf{L}</math>
| extensive  = yes
}}

'''Должина''' — [[физичка величина]] која најчесто се однесува на најдолгата [[димензија]] на еден предмет.<ref>[http://wordnetweb.princeton.edu/perl/webwn?s=length Princeton.edu]</ref> Како должина се изразува простирањето (протегањето) на нешто од едниот до другиот спротивен крај, обично во хоризонтален правец.<ref>[http://www.makedonski.info/search/должина „должина“] - Дигитален речник на македонскиот јазик</ref>

Во извесни случаи, поимот „должина“ е резервиран за извесна димензија на предметот, според која се мери должината. На пример, кога се сече [[жица]] велиме дека сме исекле извесна должина, дури и ако таа е помала од нејзината [[дебелина]]. Друг случај се [[транзистор со ефект на поле|транзисторите со ефект на поле]] (FET), каде каналот може да биде поголем во ширина отколку во должина.

Во поглед на различните мерки за растојание, должината се разликува од [[висина]]та, која е вертикално растојание, и ширината/дебелината, која е растојанието од една од друга страна на предметот, мерејќи напреку, [[прав агол|нормално]] на должината.

Должината е мерка во една димензија, додека [[плоштина]] е мерка во две димензии (должината на квадрат), а [[волумен]]от е мерка во три димензии (должината на куб). Во највеќето мерни системи, единицата за должина е фундаментална единица, од која се изведени други единици.

== Историја ==
Во човековата историја, мерењето добило на важност со престанокот на [[номади|номадскиот]] живот и постојаното населување на извесно подрачје. Така, големо значење добила можноста да се утврди големината на градежните материјали, земјиштето и количините при тргувањето со соседите. Со технолошкиот напредок на општеството, се јавила потреба од сè поточни мерки во сè поразновидни полиња, од микроелектроника па сè меѓупланетарен премер.

Една од најстарите единици во историјата е [[лакт]]от или „[[кубит (мерка)|кубит]]“ (на пр. [[македонски кубит]]), растојанието од врвот на прстите до лактот на раката. Оваа единица обично се делела на поситни единици како стапки, шаки, педи, палци и прсти, или се множела за да се добијат единици како чекорот.

По објавувањето на [[Алберт Ајнштајн|Ајнштајновата]] [[специјална релативност|теорија на специјалната релативност]], должината престанала да се смета за [[физичка константа|постојана]] во однос на секое појдовно становиште, туку зависи од релативната брзина на движење на набљудувачот, и како таква е менлива.

== Единици ==
Во физичките науки и инженерството се користат единици мерки за должина, каде зборот „должина“ е истозначен со поимот „[[растојание]]“. Должината се [[мерење|мери]] во разни [[мерна единица|единици]]: на основа на делови од човечкото тело, растојанија во чекори, растојанија меѓу обележја или места, или пак произволно, според должината на утврден предмет.

Во [[Меѓународен систем на мерни единици|Меѓународниот систем на мерни единици]] (SI), основна единица за должина е [[метар]]от, која денес се дефинира во однос на [[брзина на светлината|брзината на светлината]]. Мошне застапени се и [[сантиметар]]от и [[километар]]от, кои се изведени од неа. Кај [[Британски мерни единици|британскиот]] и [[американски мерни единици|американскиот]] систем најзастапени единици за должина се [[инч]]от, [[стапка (должина)|стапката]], [[јард]]от и [[милја]]та.

Единиците со кои се изразуваат растојанија во вселената се многу подолги од оние што се користат на Земјата. Поважни вакви единици се [[астрономска единица|астрономската единица]], [[светлосна година|светлосната година]] и [[парсек]]от.

== Поврзано ==
* [[Димензија]]
* [[Растојание]]
* [[Периметар]]
* [[Величински поредок (должина)]]

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
* [http://www.emathforall.com/wiki/RecnikT/Dolzina Должина] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20120426084258/http://www.emathforall.com/wiki/RecnikT/Dolzina |date=2012-04-26 }} - Математика за сите {{mk}}
* [http://www.emathforall.com/gg/student_mk/measure/len/index.html Интерактивна вежба: Линеарно мерење на должина] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20160305033953/http://www.emathforall.com/gg/student_mk/measure/len/index.html |date=2016-03-05 }} - Математика за сите  {{mk}}

[[Категорија:Должина| ]]
[[Категорија:Физички величини]]