Резонантен заднептунец

Од testwiki
Преработка од 12:48, 22 февруари 2023; направена од imported>Bjankuloski06 (→Начини на класификација: Правописна исправка, replaced: каок → како)
(разл) ← Претходна преработка | Последна преработка (разл) | Следна преработка → (разл)
Прејди на прегледникот Прејди на пребарувањето

Предлошка:Далечни мали тела

Резонантен задпентунец — заднептунско тело во орбитална резонанција со планетата Нептун. Орбиталните периоди на резонантните тела се прости целобројни односи со периодот на Нептун (на пр. 1:2, 2:3 итн). Резонантните заднептунци можат да бидат дел од населението во Кајперовиот Појас, или пак од подалечното население во Расеаниот Диск.[1]

Распределеност

Распореденост и класификација на заднептунците. Најрезонантните тела се со црвено.

На дијаграмот е претставена рапсределбата на за познатите заднептунци. Резонантите заднептунци се обележани со црвено. Орбиталните резонанции со Нептун се претставени со исправени црти: 1:1 ја означува положбата на Нептуновата орбита и нејзините тројанци; 2:3 е орбитата на Плутон и плутината; а 1:2, 2:5 итн. се разните помали семејства. Односите 2:3 и 3:2 ја означуваат истата резонанција, и ова не прави забуна бидејќи заднептунците по дефиниција имаат подолги периоди од Нептун.

Потекло

Предлошка:Напомена Подробните аналитички и бројчени изучувања на Нептуновите резонанции покажале дека телата мора да имаат релативно уточнет опсег на енергии.[2][3] Доколку големата полуоска на телото е вон овие тесни опсези, орбитата станува хаотична чии орбитални елементи се менуваат во голема мера. Со откривањето на заднептунците, утврдено е дека преку 10 % од нив се во резонанции 2:3, што е далеку од случајна распределба. Дене се смета дека телата се собрани од пошироки растојанија од широкозамавни резонанции при преселбата на Нептун.[4] Долго пред откривањето на првиот заднептунец, направена е претпоставка дека содејството помеѓу џиновски планети и масивен диск од мали честички, преку пренос на моментот на импулсот, би го натерал Јупитер да се пресели навнатре и да ги присили Сатурм, Уран и особено Нептун да се преселат нанадвор. Во овој релативно краток период, Нептуновите резонанции би правеле „замави“ во просторот, зафаќајќи тела во резонанција кои првично имале разновидни околусончеви орбити.[5]

Познати населенија

Предлошка:Котва Резонанција 1:1 (Нептунови тројанци, период ~164,8 години)

Предлошка:Главна

Откриени се неколку тела во орбити со големи полуоски слични на Нептуновата, близу Лагранжовите точки Сонце–Нептун. Овие Нептунови тројанци (наречени аналогно на (Јупитеровите) тројански астероиди) се во резонанција 1:1 со Нептун. Во февруари 2020 г. биле познати 28 вакви тела:[6][7]

Предлошка:Div col

Предлошка:Div col end

Само 4 тела се сместени близу Нептуновата Лагранжова точка Предлошка:L5 и не е сосема сигурно кои се; останатите се во Нептуновото подрачје Предлошка:L4.[7][8]

Покрај тоа, Предлошка:Мпв е таканаречен „скокачки тројанец“, кој тековно преоѓа од либрација околу Предлошка:L4 во либрација околу Предлошка:L5 преку подрачјето Предлошка:L3.[9]

Предлошка:Котва Резонанција 2:3 („плутина“, период ~247,94 години)

Предлошка:Главна

Движењето на Орк и Плутон во вртежна рамка со период еднаков на Нептуновиот орбитален период (каде Нептун е неподвижен).
Плутон и неговите месечини (top) споредени по големина, албедо и боја со Орк и Иксион

Резонанцијата 2:3 на 39,4 ае е далеку најзастапената категорија на резонантни тела. Во февруари 2020 г. тука спаѓале 383 потврдени и 99 можни тела (како на пр. Предлошка:Мпв).[6] Од овие 383 потврдени плутина, 338 имаат сигурно познати орбити со истовремено набљудување од Длабокиот еклиптички преглед.[7] Телата во орбити со оваа резонанција се нарекуваат плутина по џуџестата планета Плутон — првото откриено тело од овој вид. Големи плутина се: Предлошка:Div col

Предлошка:Div col end

Предлошка:Котва Резонанција 3:5 (период ~275 години)

Во февруари 2020 г. имало 47 потврдели тела во орбитална резонанција 3:5 со Нептун. Меѓу нив се:[6][7] Предлошка:Div col

Предлошка:Div col end

Предлошка:Котва Резонанција 4:7 (период ~290 години)

Друго население кружи околу Сонцето на 43,7 ае (меѓу класичните тела). Тие се прилично мали (со два исклучока, H>6) и највеќето од нив следат орбити блиски на еклиптиката.[7] Во февруари 2020 г. се утврдени орбитите на 55 тела во резонанција 4:7.[6][7] Телата со добро утврдени орбити се:[7] Предлошка:Div col

Предлошка:Div col end

Предлошка:Котва Резонанција 1:2 („тутина“, период ~330 години)

Оваа резонанција на 47,8 ае често се смета за раб на Кајперовиот Појас, и таквите тела понекогаш се нарекуваат „тутина“. Тутината имаат наклон помал од 15 степени и најчесто поумерени занесености, од 0,1 до 0,3.[10] Непознат број на резонанти 2:1 веројатно не потекнува од планетезималниот диск зафатен во резонанцијата при преселбата на Нептун, туку биле зафатени откако веќе се расеале.[11]

Во оваа резонанција се наоѓаат многу помалку тела отколку плутината. Џонстоновиот архив ја дава бројката 99, додека симулациите на Длабокиот еклиптички преглед потврдила 73 во февруари 2020 г.[6][7] Долгорочното орбитално вклопување укажува дека резонанцијата 1:2 е понестабилна од 2:3; само 15 % од телата во резонанција 1:2 доживуваат старост од 4 милијарди години, споредено со 28 % од плутината.[10] Оттука, можеби тутината првчно биле рамнобројни на плутината, но подоцна нивниот број значително опаднал.[10]

Телата со дибро утврдени орбити (подредени по апсолутна величина) се следниве:[6] Предлошка:Div col

Предлошка:Div col end

Предлошка:Котва Резонанција 2:5 (период ~410 години)

Постојат 57 потврдени тела во резонанција 2:5 (февруари 2020).[6][7]

Добро утврдени орбити на 55,4 ае имаат: Предлошка:Div col

Предлошка:Div col end

Предлошка:Котва Резонанција 1:3 (период ~500 години)

Во февруари 2020 г. Џонстоновиот архив попишал 14 тела во резонанција 1:3.[6] Дузина од нив се со утврдени орбити:[7]

Предлошка:Div col

Предлошка:Div col end

Други резонанции

Орбитата на Предлошка:Мп како либрираво резонанција 2:9 со Нептун.

Во февруари 2020 г. биле потврдени следниве резонанции од виш ред за ограничен број на тела:[7]

Сооднос Голема полуоска
(ае)		 Период
(години)		 Предлошка:Крат Примери
4:5 35 ~205 11 Предлошка:Мпв, Предлошка:Мпв, Предлошка:Мпв, Предлошка:Мпв, Предлошка:Мпв, Предлошка:Мпв
3:4 36.5 ~220 30 Предлошка:Мпв, Предлошка:Мпв
5:8 41.1 ~264 1 Предлошка:Мпв
7:12 43.1 ~283 1 Предлошка:Мпв
5:9 44.5 ~295 6 Предлошка:Мпв
6:11 45 ~303 4 Предлошка:Мпв и Предлошка:Мпв; веројатно и Предлошка:Мпв.
5:11 51 ~363 1 Предлошка:Мпв
4:9 52 ~370 3 Предлошка:Мпв, Предлошка:Мпв
3:7 53 ~385 10 Предлошка:Мпв, Предлошка:Мпв, Предлошка:Мпв, Предлошка:Мпв, Предлошка:Мпв, Предлошка:Мпв
5:12 54 ~395 6 Предлошка:Мпв, Предлошка:Мпв
3:8 57 ~440 2 Предлошка:Мпв
4:11 59 ~453 1 Предлошка:Мпв
4:13 66 ~537 1 Предлошка:Мпв
3:10 67 ~549 2 225088 Gonggong
2:7 70 ~580 10 471143 Ѓевана, Предлошка:Мпв
3:11 72 ~606 2 Предлошка:Мпв, Предлошка:Мпв
1:4 76 ~660 7 Предлошка:Мпв, Предлошка:Мп
5:21 78 ~706 1 [12] Предлошка:Мпв
2:9 80 ~730 2 Предлошка:Мпв, Предлошка:Мпв
1:5 88 ~825 2 Предлошка:Мпв, Предлошка:Мпв
2:11 94 ~909 3 Предлошка:Мпв, Предлошка:Мпв
1:6 99 ~1000 2 Предлошка:Мпв, Предлошка:Мпв
1:9 129 ~1500 2 Предлошка:Мпв, Предлошка:Мпв

Хаумеја

Предлошка:Повеќе слики

Се смета дека џуџестата планета Хаумеја е во повремена орбитална резонанција 7:12 со Нептун.[13] Нејзиниот искачувачки јазол Ω прецесира со период од околу 4,6 милиони години, и резонанцијата се нарушува двапати во текот на тој период и секојпат се враќа по сто илјади години.[14] Марк Бује ја смета за нерезонантна.[15] Предлошка:Clear

Начини на класификација

Имајќи предвид дека орбиталните елементи се познати со ограничена точност, неизвесностите може да доведат до погрешни заклучоци (дека една орбита е резонантна кога не е). Во поново време[16] се разгледува не само тековната најодговарачка орбита, туку и две дополнителни орбити кои одговараат на неизвесностите од набљудувачките податоци. Поупростено, алгоритмот одредува дали телото сè уште би се сметало за резонантно ако неговата вистинска орбита се разликува од најодговарачката, како последица од грешки при набљудувањето. За трите орбити се прави бројчена интеграција за период од 10 милиони години. Ако сите три останат резонантни (т.е. аргументот на резонанцијата либрира), класификацијата како резонантно тело е утврдена со сигурност.[16] Доколку ова е случај само со две, за телото се вели дека веројатно е во резонанција. Ако пак само една орбита остане таква, околината на резонанцијата се забележува како поттик за понатамошни набљудувања со намера да се подобрат податоците.[16] Двете крајни вредности на големата полуоска употребени во алгоритмот треба да одговараат на неизвесностите во податоците при највеќе 3 стандардни отстапувања. Ваквиот вредносен опсег треба, со низа претпоставки, да ја намали веројатноста дека вистинската орбита е вон опсегот на помалку од 0,3 %. Овој начин е применлив за тела кои зафаќаат барем 3 противположби.[16]

Наводи

Предлошка:Наводи

Предлошка:Сончев Систем

  1. ↑ Предлошка:Наведено списание
  2. ↑ Предлошка:Наведено списание
  3. ↑ Предлошка:Наведено списание
  4. ↑ Предлошка:Наведено списание
  5. ↑ Предлошка:Наведено списание
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 6,7 Предлошка:Нмс
  7. ↑ 7,00 7,01 7,02 7,03 7,04 7,05 7,06 7,07 7,08 7,09 7,10 Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име DES-classifications.
  8. ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име MPC-NeptuneTrojans.
  9. ↑ Предлошка:Наведено списание (rotating frame)
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 Предлошка:Наведено списание
  11. ↑ Предлошка:Наведено списание
  12. ↑ A Dwarf Planet Class Object in the 21:5 Resonance with Neptune
  13. ↑ Предлошка:Наведено списание
  14. ↑ Предлошка:Нмс
  15. ↑ Предлошка:Нмс
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 16,3 Предлошка:Наведено списание
Преземено од „https://mk.wiki.beta.math.wmflabs.org/w/index.php?title=Резонантен_заднептунец&oldid=1106“