Лоренцов скалар

Од testwiki
Преработка од 06:50, 11 февруари 2023; направена од imported>Bjankuloski06 (top: Јазична исправка, replaced: подоле → подолу)
(разл) ← Претходна преработка | Последна преработка (разл) | Следна преработка → (разл)
Прејди на прегледникот Прејди на пребарувањето

Во релативистичката теорија на физиката, Лоренцовиот скалар е израз, формиран од предмети од теоријата, која евалуира на скалар, непроменлив под каква било Лоренцова трансформација. Лоренцовиот скалар е генериран од на пр., скаларен производ на вектори, или од тензорите на теоријата. Додека компонентите на векторите и тензорите се вообичаено променети со Лоренцовите трансформации, Лоренцовиот скалар останува непроменет.

Лоренцовиот скалар не секогаш се смета дека е непроменлив скалар во математичка смисла, но добиената скаларна вредност е непроменлива под било која основна трансформација применета на векторскиот простор, на кој се заснова разгледуваната теорија. Едноставен Лоренцов скалар во Минковскиев простор е растојание во просторот ("должина" од нивната разлика) на два фиксни настани во просторот. Додека "позицијата" -4-вектори на настаните се менуваат помеѓу различните инерцијални рамки, нивното растојание во просторот останува непроменето под соодветната Лоренцова трансформација. Други примери за Лоренцов скалар се "должината" на 4-брзини (види подолу), или Ричиево искривување во точка во просторот од Општата теорија за релативноста,која е контракција на тензорот на Римановата кривина .

Едноставни скалари во специјалната релативност

Должината на положбениот вектор

Светски линии за две честички со различни брзини.

Во специјалната теорија за релативноста локацијата на честичка во 4-димензионалниот простор е дадена со

xμ=(ct,𝐱)

каде 𝐱=𝐯t е положбата во 3-димензионалниот простор на честичката, 𝐯 е брзината во 3-димензионалниот простор и c е брзината на светлината.

"Должината" на векторот е Лоренцов скалар и е даден со

xμxμ=ημνxμxν=(ct)2𝐱𝐱 =def (cτ)2

каде τ е вистинско време мерено со часовник во остатокот од рамката на честичката и Минковскиевата метрика е дадена со

ημν=ημν=(1000010000100001).

Ова е метрика слична на времето.

Често е употребен алтернативниот потпис на Минковскиевата метрика во кој знаците на оние се обратни.

ημν=ημν=(1000010000100001).

Ова е метрика слична на просторот.

Во Минковскиевата метрика просторот како интервал s е дефиниран како

xμxμ=ημνxμxν=𝐱𝐱(ct)2 =def s2.

Ние ја користиме Минковскиевата метрика слична на просторот и во останатиот дел од поглавјето.

Должината на векторот на брзината

Вектори на брзина во просторот за честичка со две различни брзини. Во релативноста, забрзувањето е еквивалентно на ротацијата во просторот

Брзината во просторот е дефинирана како

vμ =def dxμdτ=(cdtdτ,dtdτd𝐱dt)=(γc,γ𝐯)=γ(c,𝐯)

каде

γ =def 11𝐯𝐯c2.

Магнитудата на 4-брзина е Лоренцов скалар,

vμvμ=c2.

Оттука, c е Лоренцов скалар.

Внатрешниот производ на забрзувањето и брзината

4-забрзување го дава

aμ =def dvμdτ.

4-забрзување е секогаш нормално на 4-брзина

0=12ddτ(vμvμ)=dvμdτvμ=aμvμ.

Затоа, можеме да го сметаме забрзувањето во просторот како едноставна ротација на 4-брзина. Внатрешниот производ на забрзувањето и брзината е Лоренцов скалар и е нула. Оваа ротација е едноставно израз на конзервација на енергија:

dEdτ=𝐅𝐯

каде E е енергијата на честичката и 𝐅 е 3-сила на честичката.

Енергија, останатата маса на честичката, 3-импулс и 3 брзина од 4-импулс

4-импулс на честичката е

pμ=mvμ=(γmc,γm𝐯)=(γmc,𝐩)=(Ec,𝐩)

каде m е останатата маса на честичката, 𝐩 е импулс во 3-простор, и

E=γmc2

е енергијата на честичката.

Мерење на енергијата на честичката

Да се разгледа втората честичка со 4-брзина u и 3-брзина 𝐮2. Во остатокот од рамката на втората честичка внатрешниот производ u with p е пропорционален на енергијата на првата честичка

pμuμ=E1

каде индексот 1 ја означува првата честичка.

Врската е точна во остатокот од рамката на втората честичка, таа е точна во секоја референтна рамка. E1, енергијата на првата честичка во рамката на втората честичка е Лоренцов скалар. Затоа,

E1=γ1γ2m1c2γ2𝐩1𝐮2

во било која инерцијална референтна рамка, каде E1 сè уште е енергијата на првата честичка во рамката на втората честичка.

Мерење на останатата маса на честичката

Во остатокот на рамката на честичката, внатрешниот производ на импулсот е

pμpμ=(mc)2.

Затоа, останатата маса (m) е Лоренцов скалар. Врската останува точна независно од рамката во која се пресметува внатрешниот производ. Во многу случаи останатата маса е запишана како m0 за да се избегне забуна со релативистичката маса, која е γm0

Мерење на 3-импулс на честичката

Забележи го следново

(pμuμ/c)2+pμpμ=E12c2(mc)2=(γ121)(mc)2=γ12𝐯1𝐯1m2=𝐩1𝐩1.

Квадратот на магнитудата на 3-импулсот на честичката, мерена во рамките на втората честичка, е Лоренцов скалар.

Мерење на 3-брзина на честичката

3-брзина, во рамката на втората честичка, може да се конструира од два Лоренцови скалари.

v12=𝐯1𝐯1=𝐩1𝐩1c4E12.

Покомплицирани скалари

Скаларите, исто така, може да се конструираат од тензорите и векторите, од контракцијата на тензорите(како FμνFμν), или комбинации на контракции на тензори и вектори (како gμνxμxν).

Наводи

Предлошка:Наводи

Предлошка:Гранки на физиката