Зафатнина
Предлошка:Infobox physical quantity Зафатнина или волумен е квантификација на тоа колку простор зафаќа еден објект. SI единицата за зафатнина е кубен метар (м3) (или кубна стапка во САД и Велика Британија).
Зафатнината на цврст објект е бројна вредност дадена за да го опише тридимензионалниот концепт за тоа колку тој зафаќа простор. Еднодимензионалните објекти, како оската и дводимензионалните објекти, како квадратот немаат зафатнина во тридимензионалниот простор. Зафатнината е фундаментален параметар во термодинамиката.
Формули за пресметување на зафатнина
Основните својства, т.е. аксиоми за зафатнината се следниве:[1]
- V > 0, за секое геометриско тело
- складните тела имаат еднакви зафатнини
- ако телото е составено од два или повеќе составни делови кои немаат заеднички внатрешни точки, тогаш зафатнината на телото е еднакав на збирот на зафатнините на тие делови
- коцка со раб од 1 м има зафатнина од 1 м3
Според Светскиот систем за мерки, зафатнината на коцка со раб од едне метар се зема како основна мерна единица за зафатнина и се вика кубен метар, а се зоначува со 1 м3.
| Тело | Формула | Променливи |
|---|---|---|
| Коцка | a = должина на било која страна (или раб) | |
| Цилиндар | r = полупречник на кружната страна, h = висина | |
| Призма | B = плоштина на основата, h = висина[2] | |
| Квадар | l = должина, w = ширина, h = висина | |
| Сфера | r = полупречник на сферата што е интеграл на површината на сферата | |
| Елипсоид | a, b, c = полуоски на елипсоидот | |
| Пирамида | B = плоштина на основата, h = висина на пирамидата | |
| Конус | r = полупречник на кружницата на основата, h = растојание од основата до врвот | |
| Тетраедар[3] | должина на раб | |
| Паралелопипед |
|
a, b и c се должини на рабовите, а α, β и γ се внатрешните агли помеѓу краците |
| Секое тело (треба пресметка) |
h = било која димензија на телото, A(h) = плоштина на пресеците нормални на h се опишуваат како функција на положбата долж h. a и b се лимеси на интеграцијата на зафатнинскиот зафат. (Ова важи за секое тело чиј напречен пресек може да се одреди од h). | |
| Секое завртено тело (треба пресметка) |
и се функции што го изразуваат внатрешниот и надворешниот полупречник на функцијата. | |
| Клајново шише | Нема зафатнина - нема внатрешност. |
Галерија
-
Смалување на зафатнина
Поврзано
Наводи
- ↑ Боривоје Миладиновиќ, Трајче Ѓорѓијевски и Никола Петрески, Математика за II година гимназиско образование. Скопје: Алби, 2009, стр. 150.
- ↑ Боривоје Миладиновиќ, Трајче Ѓорѓијевски и Никола Петрески, Математика за II година гимназиско образование. Скопје: Алби, 2009, стр. 150.
- ↑ Coxeter, H. S. M.: Regular Polytopes (Methuen and Co., 1948). Table I(i).